ابوریحان بیرونی دانشمند پارسی
ابوریحان بیرونی دانشمند پارسی
محمد بن احمد بیرونی در سال 362 ه.ق ، بیرون از شهر خوارزم ، چشم به جهان گشود و بدین جهت به « بیرونی » معروف گشت . وی سالهای اولیه عمر خود را در خوارزم گذراند و سپس چند سالی را در دربار ابوالمعالی قابوس بن وشمگیر سپری کرد . زمانی که سلطان محمود غزنوی ، خوارزم را تصرف کرد ، در صدد قتل او برآمد اما به شفاعت درباریان از کشتن وی منصرف شد و او را با خود به غزنین برد . در سفر محمود به هندوستان ، ابوریحان همراه او بود و در هند چون با دانشمندان آن دیار ، معاشرت داشت زبان « سانسکریت » را آموخت و منابع مورد نیاز خود را برای تألیف کتاب " ماللهند " جمع آوری نمود . ابوریحان با ابوعلی سینا هم عصر بوده و با وی درباره مسائل علمی مناظره داشته است . وی ریاضیدان ، منجم ، جغرافیدان ، فیلسوف و جهانگرد معروف ایرانی و پارسی است که یکی از بزرگترین دانشمندان جهان به شمار می رود . ابوریحان تألیفات بسیاری در نجوم ، هیئت ، منطق و حکمت دارد . از جمله تألیفات او " قانون مسعودی " در نجوم و جغرافیا و " آثار الباقیه " در تاریخ ، آداب و عادات ملل است. بیرونی در سال 440 ه.ق در سن 77 سالگی در شهر غزنین چشم از جهان فرو بست . چنین نقل می کنند که در واپسین ساعات عمر او شخصی به دیدنش آمد ، ابوریحان در بستر بیماری پاسخ مسئله ای علمی را از وی پرسید ؛ اطرافیان که از کار او متعجب شده بودند او را از بحث علمی برحذر داشتند ، ابوریحان در پاسخ چنین گفت: " آیا پاسخ این سوال را بدانم و بمیرم بهتر است یا ندانسته بمیرم ؟ " ... ۱ ـ ابو ریحان بیرونی ۲ ـ ابو ریحان بیرونی خوارزمی: دانشمندی با ۳ ـ اندیشه سده بیستمی در یک هزار سال پیس اثر: مانوئل مانوگیان ۴ ـ Biruni: Encyclopedia Britannica